Drew sáng lập Dropbox từ một vấn đề rất phổ biến mà bất kỳ ai trong chúng ta cũng đều gặp phải rất nhiều lần: quên đem cái usb chứa dữ liệu quan trọng. Lần đó là trong lúc ngồi bus từ Boston về NewYork, Drew lại quên và anh quyết tâm sẽ không để chuyện này tái diễn. Mở máy lên và lan man viết thử vài dòng code xem thử có ra cái gì không. Và đó là sự khởi đầu cho cuộc hành trình dài cho đến tận hôm nay.

Thật ra Drew chẳng phải tay mơ trong vụ này. Hồi học năm 3 trường MIT, anh đã nghỉ một năm gap year để startup một công ty giúp học sinh làm bài test SAT đạt điểm cao. Cái này anh làm với một thầy giáo hồi trung học. Drew đưa ý tưởng này vào Y-Combinator, một chương trình Accelerator có tiếng của Silicon Valley và fail.

Giờ với Dropbox, thì anh được chấp nhận. Nhưng Paul Graham, sáng lập Y-Combinator mặc dù rất thích ý tưởng Dropbox nhưng bảo anh phải có cofounder mới được nhận.
Tại sao? Ổng nói với Drew rằng con đường startup giống như một "roller coaster ride", mày cần một thằng co-founder để hai thằng bay bổ sung lẫn nhau, chia sẻ và động viên nhau cùng tiến lên. Sau này Drew mới thấy chuyện này là đúng.
Cũng thú vị, Drew bị cho deadline trong 2 tuần phải kiếm được cofounder. Anh làm một cái video giới thiệu về Dropbox post lên mạng thì Arash, một sinh viên của MIT liên hệ anh. Sau cuộc gặp gỡ chưa đến 2 tiếng, Arash về bỏ học MIT để join Dropbox luôn. Haha. Không biết Arash bá đạo hay Drew nói gì hay thế!
Drew bảo cái này giống cuộc hôn nhân chỉ sau 1,2 lần hẹn hò. Lẹ quá không kịp nghĩ gì. Đúng là định mệnh.

Sau khi có founder, Dropbox tham gia Y-Combinator và như thường lệ, cuối một chương trình Accelarator là một DEMO Day, ngày các startup gặp gỡ các cá mập investors. Quan hệ giới thiệu quan hệ, Drew được Nozad, một trùm bán thảm, kết nối với Mike Moritz, một cá mập huyền thoại, Chủ tịch của Sequoia Capital. Và sau một cái meeting tại nhà của Drew, Mike đồng ý đầu tư 1.2 triệu USD seed round cho Dropbox. 
Drew lúc đó phấn khích dữ lắm, đến mức anh còn screenshot màn hình tài khoản Bank Of America xem tiền chuyển vào từ 60 USD lến đến 1.2 triệu USD. Ảnh nói lúc đó ngồi bấm nút refresh xem tiền nhảy mà nổi da gà. Thậm chí còn tiết lộ là trước đó đã hỏi bank teller là liệu tài khoản có thể chứa 1 triệu USD không. Đúng là dại khờ và dễ thương ghê!

Dropbox chủ yếu cho người dùng thường. Vài năm trở lại đây mới bắt đầu phát triển mảng cho doanh nghiệp, mang lại khá nhiều doanh thu. Hiện Dropbox có khoảng 500 triệu users khắp thế giới, trong đó 11 triệu, có mình, là trả tiền hehe.

Có lần Drew được Steve Jobs mời đến meeting và bảo muốn mua lại. Steve khen ý tưởng tốt, nhưng bảo Dropbox có quá nhiều vấn đề, kiểu như phải bán lại cho Apple thôi. Drew từ chối bán thì Steve nói rất tiếc vậy tao sẽ phải “kill” mày thôi. Giờ thì chắc cũng khó nhỉ. Mấy ông lớn Amazon, Microsoft, hay Google đều phát triển mảng này nhưng Dropbox vẫn đang giữ một vị thế khá tốt. Drew bảo startup nhỏ thì dễ quản đám nhân tài hơn và tập trung hơn. Nhìn giao diện Dropbox đơn giản vậy thôi chứ dưới đó phức tạp lắm. Mấy ông lớn thường đánh giá sai và xem nhẹ điều này. Tưởng dễ mà không dễ. Sau khi nhận seed round 1.2 triệu thì cũng mất một năm sau Dropbox mới chính thức tung ra thị trường. Drew nói làm sản phẩm kiểu này phải cẩn trọng, phải get it right rồi mới tung ra.

Anh nói làm CEO khó lắm, chả ai sinh ra để làm CEO cả, nó là việc học từ việc. Anh là dân coders, nên phải đọc thêm sách rất nhiều. Một trong những cuốn gối đầu giường của Drew là “Guerrila Marketing”. Còn trước đó anh cứ lên amazon, gõ vào sales, strategy… và mua hết những top books để về ngấu nghiến.

Năm 2014, Dropbox được định giá 10 tỷ USD. Anh nói một trong những cách giúp tăng users là làm viral videos giới thiệu sản phẩm và chương trình refferal cho users. Ai giới thiệu users mới thì được tặng thêm space dung lượng. Giao diện phải đơn giản và hợp ý users. Nói thì dễ mà làm khó lắm. Drew bảo người ta hay nói startup là tìm một cái need của market rồi đáp ứng nó. Chuyện không dễ dàng vậy. Có khi users đâu biết họ cần gì. Khi thị trường đã có sản phẩm đáp ứng rồi thì users sẽ không thể biết mình có nhu cầu cao hơn. Nhiệm vụ của founders là phải tạo ra một sản phẩm khiến họ thấy điều đó. 
Trả lời phỏng vấn báo chí hỏi có lúc nào cảm thấy nản và tiếc vì đã không bán cho Apple không, Drew nói có những lúc rất up và những lúc rất down. Nó xảy ra đồng thời nên không sao. haha. Chắc mà down không thì cũng dễ tèo. Startup là vậy, cuộc hành trình dai dẳng và kiên trì. Nhà sáng lập sẽ phải vừa làm vừa học.

Drew nói anh may mắn vì Sillicon Valley có văn hoá pay-it-forward, mấy founders hay gặp gỡ và chia sẻ lẫn nhau. Zuckerberg là một mentor mà anh quý mến. Zuckerberg chú ý đến Drew vì nhiều người nghỉ Facebook để vô Dropbox hehe. Nói chung cũng không có cạnh tranh gì, hai bên duy trì quan hệ để hy vọng hợp tác.

Thứ sáu 23/2 vừa rồi Drew đệ đơn sẽ IPO với mục tiêu kêu thêm 500 triệu usd. Chắc cuối tháng 3 thì sẽ chính thức lên sàn. Thị trường hy vọng Dropbox sẽ có giá trị đúng như lần định giá 10 tỷ cách đây 4 năm. Revenue 2017 là 1.1 tỷ đô, lỗ tầm 200 triệu.

Mới đây Snap cũng IPO thành công nhưng về sau thì rớt giá cổ phiểu thảm hại. Nhà đầu tư mong Drew sẽ không gặp phải sai lầm giống Snap. IPO xong thì con đường sẽ càng thêm khó khăn. Drew bảo việc chính của anh lúc này trên vai trò CEO là đảm bảo tìm được những con người giỏi nhất ở các vị trí và quản lý họ, đảm bảo họ làm việc với nhau thật tốt. Từ một thanh niên trẻ trâu háo hức nhìn bankaccount nhảy số cách đây 10 năm, giờ Drew đã cứng cáp hơn nhiều, và sắp bước vào tình huống tương tự, nhìn giá cổ phiếu nhảy số. Hy vọng là anh cũng vui. Sau IPO, một hành trình mới lại bắt đầu. Ráng lên nha Drew, năm nay nghe nói Quý Hợi tốt lắm á! hehe

Nhìn lại hệ sinh thái startup Việt Nam, ngoài năng lực của các founders ra, rất mong có thêm nhiều những lực đẩy là các chương trình Accelerator như Y-Combinator và một văn hoá pay-it-forward. Hình như founders ở Vn khoái party và làm màu hơn là chia sẻ? Mình thật sự rất cảm kích các event của Group trong thời gian qua. Mong là sẽ có thêm nhiều các anh lớn chịu chia sẻ cho đàn em. Đó chính là văn hoá pay-it-forward.

Lời khuyên của Drew cho startup rất ngắn gọn: start it early and learn. Cũng có khi đúng và có khi sai. Bởi startup không dành cho tất cả mọi người. Be careful!